Hoe schilder ik bloemen?

Op mijn blog zijn verschillende soorten technieken te zien waarmee ik bloemen heb getekend of geschilderd. Hieronder leg ik  uit hoe ik het ervaar om met de verschillende soorten technieken te verwerken en wat voor mij de belangrijkste eigenschappen van deze technieken zijn.
Stap-voor-stap uitleg van tekeningen of schilderijen zijn te lezen in de losse blogberichten. Op deze pagina beschrijf ik vooral de technieken die ik gebruik.

Mocht je na het lezen van de technieken vragen hebben of misschien een keer een workshop willen volgen om een techniek te proberen, stuur me dan een berichtje (jeeuwijk@gmail.com). Voor alle technieken geldt dat het helpt als je wat hulp krijgt met opstarten zodat je theoretisch weet hoe het werkt. Daarna moet je natuurlijk in de praktijk zoveel mogelijk oefenen om de technieken goed onder de knie te krijgen.

Nog nooit geschilderd? Probeer eerst eens (Kleur)potloden

Kleurpotloden zijn er in verschillende soorten en maten (en prijsklasses). Kies wel voor goede kwaliteit zodat de kleuren mooi zijn en het goed mogelijk is om met verschillende kleuren over elkaar heen te tekenen. Ik werk met Bruynzeel Sakura, Derwent en Faber Castell potloden. Ik heb een grote doos van Derwent met 72 kleuren, en een groot aantal losse Faber Castell potloden. Hieronder zie je een selectie van de (oude) tekeningen die ik met potlood heb gemaakt. Een aantal van deze tekeningen zijn op gekleurd papier gemaakt, zoals de kleine enkele orchideeën onderin.

Mijn ervaring met kleurpotlood is dat je geduld moet hebben en heel bewust moet tekenen. Een tekening begint dun en wordt steeds meer ingevuld. Een lichte ondertekening met grijs kan helpen.
Werk op glad papier, dan wordt het eindresultaat het mooiste. 

Verschillende bloemen getekend met kleurpotlood op gekleurd papier

Durf je meer aan? Probeer waterverf of aquarel

Met waterverf of aquarelverf schilder je op papier wat daarvoor geschikt is. Mooi dik aquarelpapier laat de verf goed vloeien en kleuren lopen mooi in elkaar over, maar omdat het papier dik is gaat het niet kapot door het water en blijft het plat en strak. Het grote voordeel van waterverf is het oplosbare vermogen. De verf is elke keer weer opnieuw met water op te lossen, ook als de verf droog is geweest. Kleine foutjes kunnen van het papier gepoetst worden.

Naast aquarelverf bestaat er ook gouache of plakkaatverf. Dit is de verf zoals we die kennen van vroeger op school. De verf is wat mat, maar soms wel sterker van kleur dan aquarelverf. Je kunt de twee types met elkaar mengen als de aquarelverf niet sterk genoeg is om een diepe kleur te maken.Of een beetje wit gebruiken om te corrigeren of dingen aan te zetten of uit te lichten. 

Ik werk met een aquareldoos met losse napjes. Het voordeel van zo’n doos is dat je de napjes kunt vervangen als ze op zijn, of als je een andere indeling wilt dan de standaard indeling van een doos. Als ik felrood nodig heb, dan gebruik ik soms wat gouache. In mijn verfdoos vind je meer kleuren rood en roze dan in een standaarddoos. Bij het schilderen van bijvoorbeeld de roosje linksboven op onderstaande plaatje, is het hebben van veel kleuren rood en roze zeker erg fijn.
Kies je papier zorgvuldig. Grof papier met veel reliëf is minder geschikt voor heel fijn werk, maar misschien wel mooier voor een abstracter nat-in-nat werk. Ik gebruik papier van Fabriano en Arches. Gebruik goed dik papier, bijvoorbeeld 300 grams. Een blok kwaliteitspapier lijkt relatief duur en een grote aankoop, maar omgerekend per vel papier is het vaak maar een paar euro.

Met aquarelverf moet je leren werken. Sommige mensen vinden het lastig dat de verf soms een eigen wil lijkt te hebben. Ook kan een nieuw blok papier even wennen zijn. Daarom is het slim om altijd eerst wat uit te proberen voordat je een groot project begint. Bijvoorbeeld door van nieuwe papier een klein blok op ansichtkaartformaat te kopen of een proefstukje af te snijden. Dan kan je een klein stukje gebruiken om te oefenen en verspil je geen grote dure vellen papier.
Bij aquarel gebruik je het wit van het papier. In lichte stukken gebruik je dus weinig verf. De 'kleuren' wit en zwart zitten meestal niet in een verfdoos. Wit spaar je uit. Schaduwen maak je door meerdere kleuren te mengen tot warme of koude grijstinten. Donkere partijen maak je door meerdere lagen verf te gebruiken.

Een selectie van de bloemen die ik met aquarelverf heb geschilderd

Meer behoefte aan sterke kleuren? Probeer acryl
Op papier

Acrylverf wordt niet gebonden door water, maar door kunststof. De verf heeft een sterk dekkend vermogen., maar let op dit geldt niet altijd voor elke kleur (op de tubes staat informatie over het dekkend vermogen van de verf). Als de verf is opgedroogd dan is het niet meer met water op te lossen. Als de verf nat is kan het echter wel prima met water worden verdund. Bij acrylverf van mindere kwaliteit is het echter niet aan te raden om te sterk te verdunnen omdat de kleurpigmenten dan niet meer goed binden. Je kunt acrylverf ook verdunnen met een speciaal medium voor acrylverf. Bij aquarel en acryl op papier geldt dat het papier dik en stevig moet zijn en vastgespannen.  Ik gebruik blokken papier waarbij het papier aan de randen vastgelijmd is en niet kan gaan golven. Je kunt ook zelf papier spannen op een stuk hout. Een groot voordeel van acrylverf is dat je geen lichte delen hoeft uit te sparen zoals bij aquarel. Met dekkende witte verf kun je in een later stadium lichte delen toevoegen aan je werk. Bij onderstaande plaatje is goed te zien dat bij mijn schilderijen de kleuren van acryl sterker zijn dan van aquarel.

Een selectie van de bloemen die ik met acrylverf op papier heb geschilderd

Als ik met acrylverf op papier schilder, dan gebruik ik vaak een techniek die lijkt op schilderen met aquarelverf. Ik gebruik veel dunne laagjes over elkaar. Soms gebruik ik extra water om twee kleuren in elkaar te laten overlopen. Bij deze techniek moet ik echter wel snel werken, want als de verf droog is kan het niet meer opgelost worden. Bij erg warm en droog weer is het bijna onmogelijk om op deze manier te schilderen. Of ik houd een plantenspuit met water bij de hand...

Op canvas
Mijn ervaring is dat acryl op papier of op canvas anders is. Op papier trekt het water in het papier en droogt de verf sneller. Canvas kan dikke klodders verf ook goed verdragen. Op canvas schilder ik vaker met onverdunde acrylverf en gebruik de verf zoals het uit de tube of pot komt. Het is beter mogelijk om op het canvaszelf nog verf te mengen. Op canvas is het ook goed mogelijk om met structuurpasta te werken, iets wat ik op papier niet zo snel zou doen omdat papier kwetsbaarder is. Mijn werken op canvas zijn wat stoerder dan op papier. De vormen zijn sterker en er zitten minder details in het werk.

Een selectie van de bloemen die ik met acrylverf op doek heb geschilderd

Heb je vragen over bepaalde technieken of kan je wel hulp gebruiken met kiezen welke techniek voor jou het beste werkt? Stuur gerust een e-mail met vragen (jeeuwijk@gmail.com). Wie weet kan ik je op weg helpen.
Woon je in de buurt van Rotterdam/Vlaardingen en zou je graag een keer een workshop volgen in één van de technieken? Stuur me een e-mail. Ik laat je graag een keer zien de basisprincipes van bovenste technieken zien.